Бүген, 1 февральдә, «Казан Экспо» МВЦ мәйданчыгында 2023 елда Татарстан Республикасы юл-транспорт комплексы эшчәнлеге нәтиҗәләренә һәм 2024 елга бурычларга багышланган коллегия узды.
Татарстан Республикасында юл төзелешенә 2023 елда 250 млрд сумга якын акча юнәлтелгән, бу шактый зур акча һәм гаятҗ зур эш күләме. Бу хакта бүген Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгының йомгаклау киң вәкиллекле киңәйтелгән утырышында белдерде.
Чарада Россия Федерациясе Транспорт министры урынбасары Василий Десятков, ТР транспорт һәм юл хуҗалыгы министры Фәрит Хәнифов, ТР Муниципаль берәмлекләр ассоциациясе рәисе Әгъзам Гобәйдуллин, «Автомобиль транспорты агентлыгы» ФБДУ генераль директоры Сергей Карпов катнашты.
Төп нотык белән ведомство башлыгы Фәрит Хәнифов чыгыш ясады. Утырышта катнашучыларга видеофильм күрсәтелде, анда узган 2023 елда тармак казанышларын кыскача күрсәттеләр.
Рөстәм Миңнеханов, утырышта чыгыш ясаганда, юл тармагына кертелгән финанс чараларының бөтенләй башка шартлар тудырырга, заманча юл стандартын эшләргә ярдәм иткәнен искәртте. Ул билгеләп үткәнчә, узган елда Казанга кадәр яңа участок буенча М-12 «Көнчыгыш» автомагистрале буенча хәрәкәт ачылды, М-7 «Идел» федераль трассасы, Шәле-Баулы төбәк автоюлы, очыш трассалары һәм Казан шәһәре магистральләре төзелеше дәвам итә.
«Бу бөтенләй башка шартлар, башка юл стандарты, диде ул. - Бу республика өчен зур казаныш һәм зур потенциал».
Рөстәм Миңнеханов шулай ук искә төшергәнчә, М-7 федераль трассасы да «яңа мөмкинлекләре белән бик кирәкле булачак». Ул ел ахырына кадәр эш тәмамланачагына ышаныч белдерде.
Көчләр һәм чаралар тупланган тагын бер юнәлеш - Алексеевск – Әлмәт автомобиль юлы.
«Киләсе юнәлеш – Алексеевск – Әлмәт, 145 км, быел без тапшырырга тиеш. Бу бик кирәкле түләүле юл», - диде Рөстәм Миңнеханов.
Исегезгә төшерәбез, Алексеевск - Әлмәт юнәлеше - Шәле - Баулы трассасы проектының бер өлеше, М7 һәм М5 трассалары арасындагы кисешү урыны, шулай ук Европа - Көнбатыш Кытай халыкара транспорт коридорының бер этабы.
«Бу безнең федераль коллегаларыбыз белән гамәлгә ашыра торган зур проект», - дип ассызыклады ТР Рәисе.
Моннан тыш, Казанда зур эш алып барыла. Бигрәк тә ике трасса – Вознесение шоссесы һәм Горький шоссесы, - диде Рөстәм Миңнеханов һәм Горький шоссесына җитдирәк ресурслар кирәклеген искәртте.
«Вознесение тракты буенча без эш күләмен тулысынча аңлыйбыз, - диде ул. - Вознесение трассасының йөз процентын тәмамларга кирәк, бу да хосусый-дәүләт проекты. Бу түләүле юл булачак».
Рөстәм Миңнеханов, 2024 елда җирле әһәмияттәге юллар челтәрен - фермаларга, бакча җәмгыятьләренә, балалар ял лагерьларына керү юлларын норматив хәлгә китерү кебек юнәлешләр буенча эшләр дәвам итәчәк, дип ышандырды.
Юл-транспорт инфраструктурасын үстерү турында сөйләгәндә, ул юл хәрәкәте иминлеген тәэмин итү турында уйлау аеруча мөһим, дип ассызыклады.
«Юл хәрәкәте иминлеге мәсьәләләрен хәл итү мөһим. Аварияләр булган урыннарга, юлларның яктыртылуына, тротуарларның төзелешенә, юл янында урнашкан социаль объектларга игътибар итәргә кирәк, - диде ул. - Куркынычсыз «өй-мәктәп-өй» маршрутларын формалаштырырга кирәк».
Рөстәм Миңнеханов шулай ук киң вәкиллекле утырышта кар күп булу сәбәпле килеп туган вәзгыять турында сөйләде.
«Һава шартлары, озакка сузылган кар яву без мондый шартларда эшләргә әзер түгеллегебезне күрсәтте. Техник эчтәлекне яңадан карап чыгарга кирәк, 20-30 ел элек мондый карлар системалы булган. Безгә эш юнәлешләрен билгеләргә, бу проблемаларны ничек хәл итәчәгебезне билгеләргә кирәк. Быел гына шулай күп явыр дип өметләнеп булмый», - диде ул.
Рөстәм Миңнеханов ассызыклаганча, кар яуган көннәрдә халыктан күп шикаятьләр килгән, һәм бу Казанда гына түгел, республиканың башка шәһәрләрендә дә. «Монда аклану урынсыз, - диде ул. - Бу безнең бурыч, безнең вазыйфа. Бу теманы эшкә алырга кирәк! Бәлки, үзеннән-үзе узып китәргә өметләнергә ярамый».
Күп кар яуган вакытта М-12 трассасы кебек югары трафиклы магистральләрнең эшләве турында сөйләгәндә, Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, кирәк булганда автомобильләрне туктатып торырлык махсус мәйданчыклар оештырылырга тиеш. «Минемчә, моңа игътибар итәргә кирәк», - диде ул.
Республика өчен юлларның сыйфатын күтәрү мәсьәләсе актуаль булып кала. Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, яңа юл объектларын төзү генә түгел, ә муниципаль һәм төбәк юлларының булган челтәрен саклап калу, юллар капламындагы җитешсезлекләрне вакытында бетерү мөһим.
Җирле юллар челтәре турында сөйләгәндә, ул хәзерге шартларда төзелешкә акыллырак якын килү һәм юлларның торышын күзәтү мөһим дигән фикер белдерде. «Безнең торак пункты бар, анда 20-30 кеше яши, һәм без аңа юл салырга тиеш. Бу экономиялерәк булырга мөмкин. Әгәр дә без вак таш салсак, бу начар әйбер түгел. Ә без шунда ук 4 яки 5 категорияле юл төзибез! Әйдәгез, тыйнакрак һәм акыллырак булыйк. Ләкин юлларны күзәтергә кирәк!»,- диде Рөстәм Миңнеханов.
Рөстәм Миңнеханов шулай ук искә төшергәнчә, юл челтәренең торышы шактый финанс инвестицияләр таләп итә һәм кайбер очракларда инвестор, бюджеттан тыш чыганаклар кирәк. «Без дәүләт хисабына инвестицияләр бөтен җирдә дә килеп чыкмаячагын күрәбез. Карарга кирәк, инвестор кирәк», - диде ул.
ТР Рәисе транспорт тармагына аерым тукталды. Мәсәлән, тимер юл транспортында булган тимер юл инфраструктурасын һәм Татарстанда шәһәр яны пассажир поездларының маршрут челтәрен үстерергә һәм кулланырга кирәк.
Бүген шулай ук «Казан» халыкара аэропортын үстерү дә мөһим.
Рөстәм Миңнеханов хәбәр иткәнчә, граждан авиациясе өлешендә Татарстанның барлык аэропортларында пассажирлар агымының артуы күзәтелә. «Без бер елда 1 миллионнан артык пассажирга артуны күрәбез. Аэропортка йөкләнеш арта. Пассажирларга хезмәт күрсәтү сыйфатын, багаж бирүне аеруча игътибар белән күзәтергә кирәк», - диде ул.
ТР Рәисе «Казан» аэропортының яңа терминалын төзүне планлаштыру буенча эш алып барылуын искәртте. «Бүген иң мөһиме - яңа терминал. Без үрнәкләр, проект күрдек. Быел башларга тиешбез. Бу бик зур эш, әмма без федераль коллегаларыбыз ярдәме белән башкарып чыга алачакбыз», - диде ул.
Рөстәм Миңнеханов шулай ук Татарстанда җәмәгать транспорты эше проблемасын да аңлатып узды.
«Җәмәгать транспорты эшенә аерым тукталам. Бик күп зарланулар! Транспорт мәсьәләсе белән начар шөгыльләнәсез, - диде Рөстәм Миңнеханов, ТР Транспорт министрлыгы утырышында катнашучыларга мөрәҗәгать итеп. - Барысы да юллар төзергә ярата, чөнки аларны күзгә күренеп тора, ә монда (җәмәгать транспорты эшендә) күренми. 40 минут кешеләр автобус көтә, бу ни хәл! Хәрәкәт итәргә кирәк, барысы да эшләргә тиеш. Министрлык эшендә сезнең җәмәгать транспорты буенча иң зур уңышсызлыгыгыз бар. Һәр район һәм һәр шәһәр буенча бу мәсьәләне аерым карарга кирәк. Безнең башка юлыбыз юк».
Рөстәм Миңнеханов шулай ук Казанда автомобиль юлларын бушатуның бердәнбер варианты – җәмәгать транспорты эшен җайга салу, диде. «Казан буенча эшне җайга салуның бердәнбер юлы – яхшы җәмәгать транспорты», - дип саный ул.
Бигрәк тә соңгы елларда төрле чыганаклардан җәмәгать транспорты паркын яңартуга шактый акча бүлеп бирелгән. Әйтик, бүген ун муниципалитетка 40 автобус тапшырылды. Якын арада республикага тагын 79 автобус киләчәк (12 муниципаль берәмлек өчен 119 автобус сатып алуга акча бүлеп бирелгән).
Утырышка йомгак ясап, Рөстәм Миңнеханов ТР Транспорт министрлыгының эшен уңай дип бәяләде. «Гомумән алганда, тармак җитди эшләде, зур инвестицияләр кертелде, - диде ул. - Барыгызга да рәхмәт әйтәсем килә. Эшегезне уңай бәялибез һәм хезмәтегез өчен рәхмәт белдерәбез. Юл салучы - ул ел буе урамда эшләүче кеше. Бу кар бураны вакытында да! Юллар салу - бу катлаулы зур эш. Без сезнең хезмәтегезгә хөрмәт белән карыйбыз», - диде Рөстәм Миңнеханов.
Рөстәм Миңнеханов юлчыларга Татарстан Республикасы дәүләт бүләкләрен, Татарстан Республикасы Рәисенең Рәхмәт хатларын тапшырды.
Ведомство бүләкләрен шулай ук Россия Федерациясе Транспорт министры урынбасары Василий Десятков тапшырды.